Modelovereenkomst gebaseerd op vrije vervanging vervallen per 1 januari 2024

In de modelovereenkomsten die zijn gebaseerd op vrije vervanging, staat dat de opdrachtnemer zich vrij mag laten vervangen en dat er daardoor geen sprake is van een dienstbetrekking. Maar de uitspraak van de Hoge Raad zegt nu dat er bij vrije vervanging wél sprake kan zijn van een dienstbetrekking.

Dat betekent dat de modelovereenkomsten die zijn gebaseerd op vrije vervanging niet langer bruikbaar zijn. Daarom trekt de Belastingdienst de goedkeuring van deze modelovereenkomsten per 1 januari 2024 in. Wie met een modelovereenkomst werkt die is gebaseerd op vrije vervanging heeft tot 1 januari de tijd om de arbeidsrelatie opnieuw te beoordelen en zo nodig aan te passen. Het gaat dan om de algemene modelovereenkomsten die gebaseerd zijn op vrije vervanging, maar ook om de brancheovereenkomsten en individuele overeenkomsten die gebaseerd zijn op vrije vervanging.

Hoewel het Deliveroo-arrest direct gevolgen heeft, trekt de Belastingdienst de goedkeuring pas per 1 januari 2024 in. Daardoor hebben opdrachtgevers en opdrachtnemers de tijd om de arbeidsrelatie opnieuw te beoordelen als er gebruikt wordt gemaakt van een modelovereenkomst die is gebaseerd op vrije vervanging.

Wat nu te doen?

• Beoordeel de arbeidsrelatie opnieuw. Daarvoor kan de webmodule op ondernemersplein.kvk.nl worden gebruikt, of de ondernemerscheck. Deze geven een indicatie (geen zekerheid) over dienstbetrekking en ondernemerschap.
• Pas – zo nodig – de arbeidsrelatie vóór 1 januari 2024 aan.
• Controleer regelmatig hoe de werkzaamheden in de praktijk worden uitgevoerd. Zo kan worden bepaald of de beoordeling vooraf van de arbeidsrelatie klopt.

Heb je als brancheorganisatie, individuele opdrachtgever of opdrachtnemer een modelovereenkomst gebaseerd op vrije vervanging aan ons voorgelegd die de Belastingdienst heeft goedgekeurd? Dan krijg je uiterlijk 1 oktober 2023 een brief van de Belastingdienst. Je krijgt geen brief als je een modelovereenkomst gebruikt die je niet zelf aan de Belastingdienst hebt voorgelegd. Ga in alle gevallen zo snel mogelijk aan de slag met het opnieuw beoordelen van de arbeidsrelatie en het zo nodig aanpassen daarvan. Je hoeft dus niet op de brief te wachten.

Verder legt de Belastingdienst, ondanks het handhavingsmoratorium, bedrijfsbezoeken af en doet boekenonderzoeken. De Belastingdienst kan dan arbeidsrelaties beoordelen om te bepalen of er in de praktijk sprake is van een dienstbetrekking. Daarbij kijkt de Belastingdienst naar arbeid, loon en gezag. Concludeert de Belastingdienst dat sprake is van een dienstbetrekking, dan geeft de fiscus aanwijzingen. Daarmee gaat u aan de slag om de arbeidsrelatie aan te passen. De Belastingdienst legt geen correctieverplichtingen of naheffingsaanslagen op, behalve als sprake is van kwaadwillendheid.

De informatie van de Belastingdienst vind je hier.