Inkoopbeleid en de impact op vastgoed/huisvesting

In de visie worden alle sectoren gestimuleerd om te bewegen richting:

• Meer zelfstandigheid met behulp van de juiste zorg en ondersteuning (zelf als het kan);
• Meer zorg in de thuisomgeving (thuis als het kan);
• De inzet van digitale zorg (digitaal als het kan);
• Passend zorgaanbod voor kwetsbare groepen.

Deze richting wordt nog nadrukkelijker gestimuleerd in het inkoopkader voor 2024 (en verder). In dit artikel zetten wij een aantal, voor huisvesting en (zorg)vastgoed, relevante thema’s uit het inkoopbeleid (van de grootste zorgkantoren) voor je op een rij.

Financiële prikkel voor groei aandeel VPT/MPT in de VG en GGZ

CZ was voornemens vanaf 1 januari 2024 de NHC en NIC van de VG3 en VG4 te korten met 20% en een korting van 20% op de zorgprofielen Wonen 1 en 2 (ggz) door te voeren. Dat zou volgens zorgaanbieders leiden tot irreële en niet-kostendekkende tarieven. Na een kort geding namens ggz-aanbieders is dit beleid uitgesteld.

Voor de jaren 2025 en 2026 is op basis van de huidige declaratiegegevens een norm bepaald voor de verhouding tussen intramurale zorg (ZZP) en de extramurale (MPT, DTV,VPT en logeren).

Het beleid blijft voor 2025 en 2026 wel staan. Wanneer zorgaanbieders in 2025 en 2026 niet voldoen aan de norm die is vastgesteld in 2023, past CZ een korting voor de leveringsvorm verblijf voor de zorgprofielen VG3 en VG4 toe op het onderdeel NHC/NIC van de NZa-maximumtarieven conform onderstaande tabel.

Figuur 1: Bron: Zorginkoopdocument CZ 2024-2026

Innovatie

Zorgkantoren onderschrijven het nut en de noodzaak van de inzet van bewezen innovaties voor een toekomstbestendig zorglandschap. De implementatie en opschaling van bewezen effectieve innovaties wordt daarom nog nadrukkelijker gestimuleerd. Zorgkantoren geven nadrukkelijk aan breder te kijken naar innovatie dan de inzet van digitale en technologische innovaties, waar het zwaartepunt ligt. Maar juist ook sociale en organisatorische innovatie worden aangemoedigd.

De groei van intramurale zorg wordt beperkt

Een van de taakstellingen in het huidige regeerakkoord is het beperken van de groei van de intramurale zorg. Daarmee wordt de verpleeghuiscapaciteit in principe bevroren. De groei van mensen met een zorgvraag moet daarmee zoveel mogelijk extramuraal georganiseerd worden. Eén van de maatregelen om deze extramurale groei te stimuleren is het maken van afspraken over de verhouding behandeling/niet behandeling. Een andere maatregel is het afspreken van volumeplafonds voor intramurale zorg. Hiermee wordt in principe het aantal intramurale plekken gelijk gehouden.

Mogelijke uitzonderingen hierop zijn in het geval van onomkeerbare bouwplannen en tijdelijk in geval van leegstand, fusies of overnames.

NHC-NIC blijven in 2024-2026 op 100%, in ieder geval in de VV

In het kader van continuïteit en stabiliteit geven verschillende zorgkantoren aan in 2024 tot en met 2026 de NHC en NIC in principe voor 100% te vergoeden. Menzis geeft wel aan korting bij lichte profielen te onderzoeken. Zorgkantoren willen eerst meer inzicht krijgen in bestedingen van de NHC, zoals de vastgoedexploitatie en de bedrijfswaarde, en dit tussen verschillende zorgorganisaties vergelijken. Zorgkantoren verwachten daarom steeds professionelere vastgoedsturing. Zij verwachten dat zorgorganisaties goed zicht hebben in hun eigen vastgoedportefeuille en vragen daarbij om hun vastgoedstrategie en solide vastgoedberekeningen. Het niet voldoen aan deze verwachtingen heeft in de toekomst mogelijk impact op afspraken en vergoedingen.

VV4 thuis in plaats van in het verpleeghuis

Uitgangspunt van de zorgkantoren is dat voor mensen met een VV4 indicatie geen intramurale zorg meer georganiseerd wordt, tenzij de sociale context hier echt om vraagt. Binnen de intramurale capaciteit die in principe bevroren wordt, komt daarmee nog meer focus op de complexere doelgroep. Zilveren Kruis geeft in haar inkoopbeleid aan op termijn (na 2026) voor VV4 lagere tariefpercentages af te spreken voor intramurale zorg.

Conclusie

Het inkoopbeleid vanaf 2024 bouwt voort op de eerder ingezette koers en benadrukt de bevordering van toegankelijke, hoogwaardige en betaalbare zorg door de verschuiving naar extramurale zorgmodellen en het stimuleren van innovatie. Deze voortgezette koers heeft directe implicaties voor strategische vastgoedplannen, waarbij zorgorganisaties worden aangemoedigd om anders naar huisvesting te kijken. Dit beleid dwingt zorginstellingen om zichzelf de vraag te stellen waarvoor ze er zijn en om te heroverwegen hoe ze zorg leveren en ondersteuning bieden. Tegelijkertijd wordt professionele vastgoedsturing verwacht, waarbij het niet voldoen aan deze eisen gevolgen kan hebben voor toekomstige afspraken en vergoedingen.